Opcje na giełdzie dają kupującemu prawo, ale nie obowiązek, do kupna lub sprzedaży aktywów bazowych po określonej cenie w określonym dniu lub przed datą wygaśnięcia. Wartość opcji zależy od wartości aktywów bazowych, takich jak akcje, indeksy lub waluty.
Czym są opcje na giełdzie?
Opcja może być albo opcją kupna albo opcją sprzedaży. Opcje kupna pozwalają kupującemu na zakup aktywa bazowego po określonej cenie, zwanej ceną wykonania, w dniu lub przed datą wygaśnięcia i odwrotnie opcja put daje nabywcy prawo do sprzedaży aktywów bazowych po cenie wykonania.
Mogą być przedmiotem obrotu na giełdach lub poza rynkiem regulowanym (Over The Counter). Opcje giełdowe są standaryzowanymi kontraktami, które są przedmiotem obrotu na giełdzie, natomiast opcje pozagiełdowe to zindywidualizowane kontrakty, które są handlowane bezpośrednio pomiędzy dwoma stronami.
Opcje są wykorzystywane przez inwestorów i handlowców jako sposób na zabezpieczenie ich pozycji, generowanie dochodu i spekulowanie.
Rodzaje opcji
Opcje put i call (kupna i sprzedaży)
Opcja kupna daje posiadaczowi prawo do zakupu aktywów bazowych, natomiast opcja sprzedaży daje posiadaczowi prawo do sprzedaży aktywów bazowych. Cena, po której można kupić lub sprzedać instrument bazowy, jest znana jako cena wykonania. Posiadacz opcji może wybrać, czy chce skorzystać z prawa do kupna lub sprzedaży instrumentu bazowego w dowolnym momencie przed datą wygaśnięcia opcji.
Przykład:
Jeśli kupisz opcję kupna na akcje ABC z ceną wykonania 50 dolarów i datą wygaśnięcia za 3 miesiące, masz prawo do zakupu akcji ABC za 50 dolarów w dowolnym momencie przed datą wygaśnięcia.
Jeśli cena akcji ABC wzrośnie powyżej 50 dolarów, mówi się, że opcja jest „in the money” i można wykorzystać swoje prawo do zakupu akcji po niższej cenie wykonania i sprzedać ją po wyższej cenie rynkowej, potencjalnie osiągając zysk.
Jeżeli cena akcji ABC pozostaje poniżej 50 USD, to mówi się, że opcja jest „out of the money” i nie korzystamy z prawa do zakupu akcji, ponieważ nie jest tego warta.
Analogicznie, jeśli kupisz opcję put na akcje ABC z ceną wykonania 50 dolarów i datą wygaśnięcia za 3 miesiące, możesz ją sprzedać za 50 dolarów w dowolnym momencie przed datą wygaśnięcia.
Premia opcyjna i sposób jej ustalania
Premia opcyjna to cena, którą nabywca opcji płaci sprzedawcy opcji za prawo do zakupu lub sprzedaży instrumentu bazowego po określonej cenie w określonym dniu lub wcześniej.
Premia zależy od różnych czynników, w tym od ceny instrumentu bazowego, ceny wykonania opcji, daty wygaśnięcia opcji oraz implikowanej zmienności opcji.
Cena instrumentu bazowego jest najważniejszym czynnikiem w określaniu premii opcyjnej. Jeśli aktywo bazowe jest notowane po wysokiej cenie, premia opcyjna będzie generalnie wyższa, ponieważ opcja jest bardziej wartościowa.
Podobnie, jeśli aktywo bazowe jest notowane po niskiej cenie, premia opcyjna będzie generalnie niższa, ponieważ opcja jest mniej wartościowa.
Out of the money
Cena wykonania opcji również odgrywa rolę w określaniu premii opcyjnej. Jeśli cena wykonania jest wyższa niż bieżąca cena rynkowa instrumentu bazowego, to mówi się, że opcja jest „out of the money”, a premia opcyjna będzie generalnie niższa.
In the money
Jeśli cena wykonania jest niższa niż bieżąca cena rynkowa aktywów bazowych, opcja jest określana jako „in the money”, a premia opcyjna będzie generalnie wyższa.
Data wygaśnięcia
Termin wygaśnięcia opcji jest również czynnikiem określającym premię opcyjną. Opcje z dłuższym terminem wygaśnięcia zazwyczaj mają wyższe premie, ponieważ dają kupującemu więcej czasu na potencjalne zyski.
Wreszcie, zmienność implikowana opcji jest miarą oczekiwanego ruchu cen aktywów bazowych i jest wykorzystywana do oszacowania prawdopodobieństwa, że opcja będzie in the money w momencie wygaśnięcia.
Opcje o wysokiej zmienności mają zazwyczaj wyższe premie, ponieważ są postrzegane jako bardziej ryzykowne. Analogicznie, opcje o niskiej zmienności mają zazwyczaj niższe premie, ponieważ są mniej ryzykowne.
Premie za opcje mogą zmieniać się w czasie, gdy zmienia się cena aktywów bazowych, cena wykonania, termin wygaśnięcia i zmienność implikowana.
Wykorzystanie opcji do hedgingu i spekulacji
Opcje mogą być wykorzystywane przez inwestorów i handlowców jako sposób zabezpieczenia pozycji lub spekulacji.
Hedging jest strategią zarządzania ryzykiem, która polega na równoważeniu ewentualnej straty jednej inwestycji poprzez zajęcie pozycji w innej inwestycji, która prawdopodobnie porusza się w przeciwnym kierunku.
Opcje mogą być wykorzystane do zabezpieczenia istniejącej pozycji w aktywach bazowych poprzez zakup opcji kupna, jeśli posiadasz aktywa bazowe lub opcji sprzedaży, jeśli nie posiadasz aktywów bazowych.
Na przykład, jeśli posiadasz akcje ABC i martwisz się o potencjalny spadek cen, możesz kupić opcję put na akcje ABC jako zabezpieczenie. Jeśli cena akcji ABC spadnie, wartość opcji put wzrośnie, potencjalnie równoważąc część strat.
Spekulacja jest aktem kupna lub sprzedaży aktywów z oczekiwaniem osiągnięcia zysku w oparciu o ruchy cenowe.
Opcje mogą być wykorzystywane do spekulacji poprzez zakup opcji kupna, jeśli oczekujesz, że cena składnika aktywów bazowych pójdzie w górę lub opcji sprzedaży, jeśli oczekujesz, że cena pójdzie w dół.
Zalety i wady handlu opcjami
Opcje mogą oferować inwestorom i handlowcom szereg zalet i wad.
Zalety
Niektóre z zalet opcji handlowych to:
- Dźwignia: Opcje pozwalają na potencjalne zyski z ruchów cenowych w aktywach bazowych bez konieczności faktycznego posiadania aktywów. Zastosowanie dźwigni może generować większe zyski (i straty) z mniejszą inwestycją.
- Zarządzanie ryzykiem: Opcje mogą być wykorzystywane do zabezpieczania istniejącej pozycji lub zarządzania ryzykiem poprzez równoważenie ryzyka strat poniesionych w inwestycji.
- Elastyczność: Opcje mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb inwestora lub przedsiębiorcy i mogą być stosowane w różnych warunkach rynkowych.
- Płynność: Opcje są przedmiotem obrotu na oficjalnych giełdach jak i rynkach pozagiełdowych OTC, zapewniając inwestorom dostęp do płynnego rynku, na którym mogą łatwo nimi obracać.
Powiązane tematy:
Wady
- Złożoność: Opcje mogą być złożonymi instrumentami finansowymi, dlatego musisz się upewnić, że je rozumiesz i wiesz jak działają, zanim zaczniesz nimi handlować.
- Ryzyko straty: Możesz stracić całą kwotę swojej inwestycji.
- Krótkoterminowość: Opcje mają daty wygaśnięcia, co może zachęcać do krótkoterminowego skupienia i zniechęcać do długoterminowych strategii inwestycyjnych.
- Opłaty i prowizje: Opcje mogą podlegać opłatom i prowizjom, które mogą uszczuplić Twoje zyski.
Strategie stosowane w handlu opcjami: Covered call i straddles
Istnieje wiele różnych strategii, które można wykorzystać w handlu opcjami.
Oto niektóre strategie handlu opcjami:
- Covered call: Cover Call polega na sprzedaży opcji kupna na akcje, które już posiadasz. Sprzedając opcję kupna, zgadzasz się sprzedać akcje po cenie wykonania, jeśli opcja zostanie zrealizowana. Strategia ta nazywana jest ‘covered’, ponieważ posiadasz akcje bazowe, więc nie ponosisz żadnego dodatkowego ryzyka poprzez wystawienie opcji kupna. Strategia ta może generować dochód w postaci premii opcyjnej, jak również zyski kapitałowe, jeśli akcje zostaną sprzedane z zyskiem.
- Straddle: Straddle polega na zakupie zarówno opcji kupna i opcji sprzedaży na tym samym składniku aktywów bazowych z tą samą ceną wykonania i datą wygaśnięcia. Jeśli cena aktywów bazowych porusza się znacząco w obu kierunkach, jedna z opcji będzie prawdopodobnie in the money. Strategia ta może być wykorzystywana do czerpania zysków z niestabilności cen aktywów bazowych.
- Bull call spread: Bull call spread polega na zakupie opcji kupna z niższą ceną wykonania i sprzedaży opcji kupna z wyższą ceną wykonania na to samo aktywo bazowe. Strategia ta jest bycza, co oznacza, że opiera się na oczekiwaniu, że cena instrumentu bazowego wzrośnie. Strategia ta ma na celu osiągnięcie zysku z umiarkowanego wzrostu ceny instrumentu bazowego przy jednoczesnym ograniczeniu potencjalnych strat.
- Bear put spread: Bear put spread polega na kupnie opcji put z wyższą ceną wykonania i sprzedaży opcji put z niższą ceną wykonania na to samo aktywo bazowe. Strategia ta jest niedźwiedzia, co oznacza, że jest oparta na oczekiwaniu, że cena aktywów bazowych spadnie. Strategia ta ma na celu osiągnięcie zysku z umiarkowanego spadku ceny instrumentu bazowego przy jednoczesnym ograniczeniu potencjalnych strat.
Wniosek
Opcje są potężnym narzędziem dla inwestorów i handlowców, ale mogą być również skomplikowane i ryzykowne. Jeśli rozważasz handel opcjami upewnij się, że rozumiesz ich mechanikę, jak one działają i starannie rozważ ryzyko i korzyści przed wejściem w jakiekolwiek transakcje.