Giełda papierów wartościowych to miejsce, w którym handluje się akcjami spółek publicznych. W tym poście omówię podstawy tego, czym jest giełda i postaram się je wyjaśnić w najprostszy możliwy sposób.
Czym jest giełda?
Giełda, w skrócie, to miejsce, gdzie kupujemy i sprzedajemy akcje. Akcje reprezentują maleńki kawałek własności w firmie, podobnie jak kawałek ciasta reprezentuje małą część całego ciasta. Istnieją dwa główne rodzaje akcji:
- akcje zwykłe
- akcje uprzywilejowane
Omówię je bardziej szczegółowo później. Najważniejszym punktem jest to, że rynek akcji jest miejscem, gdzie te akcje są przedmiotem obrotu, a ceny są określane przez podaż i popyt. Tak jak cena tostów z awokado jest określona przez popyt millenialsów.
Tak więc, rynek akcji jest ważnym miejscem dla każdego, kto chce inwestować swoje ciężko zarobione pieniądze i zobaczyć jakiś zwrot z inwestycji.
Czym są akcje?
Akcje, są jak klocki konstrukcyjne, albo lego, ale z pieniędzmi. Akcje reprezentują niewielką część własności w danej spółce, tak więc, kiedy kupujesz akcje, w zasadzie kupujesz kawałek tej firmy.
Teraz, jak już wspomniałem wcześniej, istnieją dwa główne rodzaje akcji, akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane. Akcje zwykłe dają posiadaczom prawo do głosowania nad decyzjami firmy, a także uprawniają ich do udziału w zyskach firmy, jeśli takie istnieją.
Akcje uprzywilejowane, z drugiej strony, nie mają prawa głosu, ale zazwyczaj mają większe roszczenie do aktywów i zysków spółki.
Oto tabela aby lepiej zrozumieć ich różnice:
| Akcje zwykłe | Akcje uprzywilejowane | |
|---|---|---|
| Własność | Akcjonariusze mają udziały własnościowe w spółce i mogą głosować w sprawach korporacyjnych. | Akcjonariusze nie posiadają udziałów własnościowych w spółce i zazwyczaj nie mają prawa głosu. |
| Pierwszeństwo w przypadku upadłości | W przypadku upadłości spółki i jej likwidacji, zwykli akcjonariusze otrzymają wpływy dopiero po spłacie wszystkich długów i dywidend z akcji uprzywilejowanych. | Uprzywilejowani akcjonariusze mają pierwszeństwo przed zwykłymi akcjonariuszami gdyby spółka zbankrutowała i została zlikwidowana. |
| Wypłaty dywidend | Akcjonariusze zwykli otrzymują dywidendę według uznania Zarządu. Wypłaty dywidendy mogą się zmieniać i mogą być zwiększone, zmniejszone lub całkowicie zawieszone. | Akcjonariusze uprzywilejowani otrzymują zazwyczaj stałą dywidendę, która jest wypłacana przed dywidendą dla akcjonariuszy zwykłych. |
| Zyski kapitałowe | Zwykli akcjonariusze mogą uzyskać znaczące korzyści kapitałowe, jeśli cena akcji spółki wzrośnie. | Akcjonariusze uprzywilejowani mogą nie odnotowywać tych samych zysków kapitałowych, co akcjonariusze zwykli, ponieważ cena akcji nie podlega tak dużym wahaniom, głównie ze względu na regularne wypłaty dywidendy. |
Należy pamiętać, że tylko dlatego, że jesteś właścicielem akcji, to nie znaczy, że masz kontrolę nad działalnością firmy, chyba że posiadasz znaczną ilość akcji firmy. Oznacza to tylko, że posiadasz mały kawałek tortu i możesz skorzystać z sukcesu firmy.
Na czym polega handel na giełdzie?
Teraz gdy wiesz już czym są akcje i jakie są ich rodzaje, porozmawiajmy o tym, jak są one notowane.
Giełda, to miejsce, gdzie akcje są kupowane i sprzedawane, i oczywiście istnieje kilka różnych rynków, na których się to odbywa.
New York Stock Exchange (NYSE) i NASDAQ są dwa najważniejsze rynki (w Stanach Zjednoczonych i na świecie), gdzie akcje są przedmiotem obrotu. Inne przykłady to Tokijska czy Londyńska giełda papierów wartościowych.
Brokerzy giełdowi, to osoby lub spółki, które ułatwiają kupno i sprzedaż akcji. Są pośrednikami, łączącymi kupujących i sprzedających, i mają na celu dopilnowanie, że wszystko przebiega gładko.
Cena akcji jest określana przez podaż i popyt. Jeśli więcej ludzi będzie chciało kupić niż sprzedać, to cena akcji pójdzie w górę. I odwrotnie, jeśli więcej osób będzie chciało sprzedać, to cena danej akcji spadnie.
Jak spółki pozyskują kapitał za pośrednictwem giełdy
Firmy potrzebują pieniędzy na rozwój i ekspansję i tutaj właśnie z pomocą przychodzi giełda. Firmy mogą pozyskiwać kapitał poprzez emisję akcji w ramach pierwszej oferty publicznej (IPO) lub wtórnej oferty publicznej (SPO).
Czym jest IPO?
IPO (pierwsza oferta publiczna) to sytuacja, w której spółka po raz pierwszy oferuje swoje akcje publicznie. Niewątpliwie jest to ważne wydarzenie, ponieważ akcje danej firmy są dostępne do zakupu na giełdzie.
Powiązane tematy:
Czym jest SPO?
Wtórna oferta publiczna (SPO), to sytuacja, w której spółka, która jest już publiczna, emituje dodatkowe akcje.
Inwestowanie w IPO może być ryzykowne, ale może także przynieść znaczne zyski. Dzieję się tak dlatego, że cena akcji często wzrasta, gdy dana spółka wchodzi na giełdę po raz pierwszy, ale może też równie szybko spaść.
Dlatego dobrze się zastanów i zrozum finanse firmy przed zainwestowaniem w jej IPO.
Jak inwestować na giełdzie?
Omówmy teraz inwestowanie na rynku akcji (nie jest to tak trudne, jak Ci się wydaje). Istnieją różne strategie inwestycyjne, jak inwestowanie w wartość (value investing), inwestowanie we wzrost (growth investing) i inwestowanie w dywidendy.
Inwestowanie w wartość, to sytuacja, gdy inwestujesz w spółkę, która jest niedowartościowana, lub notowania za kwotę niższą niż jej wartość (pomyśl o tym jak o wyprzedaży giełdowej).
Inwestowanie we wzrost, to inwestowanie w spółkę o dużym potencjale wzrostu (np. inwestowanie w start-up).
Inwestowanie w dywidendy, to inwestowanie w spółkę, która wypłaca dywidendy, czyli wypłaca część swoich zysków akcjonariuszom (coś w stylu wynagrodzenia za trzymanie swoich akcji).
Badania i wybór poszczególnych akcji może być trudnym zadaniem, ale istnieją narzędzia i zasoby, które mogą Ci w tym pomóc. Strony internetowe takie jak Yahoo Finance i Google Finance dostarczają informacji finansowych na temat spółek publicznych, podczas gdy strony takie jak Morningstar i S&P Global Market Intelligence oferują analizę akcji i badania.
Istotna jest również dywersyfikacja portfela i nie wkładanie wszystkiego do jednego koszyka. Rozkładając swoje inwestycje na różne sektory, branże i firmy, możesz znacznie ograniczyć ryzyko.
Ryzyko i korzyści z inwestowania na giełdzie
Jeśli chodzi o rynek akcji, to zawsze istnieje możliwość uzyskania zwrotu z inwestycji (i oto w tym wszystkim wchodzi). Niemniej jednak, musisz pamiętać, że istnieje także potencjalne ryzyko, takie jak zmienność a nawet utrata kapitału.
Zmienność, to stopień, w jakim wartość akcji lub rynku ulega wahaniom. I chociaż zmienność ta może działać na Twoją korzyść, może również działać przeciwko Tobie.
Utrata kapitału to sytuacja, w której wartość inwestycji spada i tracisz część swojej pierwotnej inwestycji.
Dlatego tak ważne jest zarządzanie ryzykiem i bycie na bieżąco z trendami gospodarczymi i rynkowymi.
Musisz jednak pamiętać, że przeszłe wyniki nie gwarantują przyszłych wyników. Najważniejsze to przeprowadzić odpowiednie badania i podejmować świadome decyzje.
Podsumowanie
Tak więc, podsumowując, giełda może być trudna do zrozumienia, ale mam nadzieję, że wytłumaczyłem jej podstawy. Giełda może być fantastycznym miejscem, w którym zarobisz dużo pieniędzy, ale niewątpliwie jest ona podatna na zmiany, więc pamiętaj aby odpowiednio chronić swój kapitał. Jeśli chcesz wiedzieć jak zacząć inwestować, możesz przeczytać poniższe artykuły:
